amnesty international-ი სინდისის პატიმრების, ანდრო ჭიჭინაძის, ონისე ცხადაძის და პროევროპულ აქციაზე დაკავებული კიდევ 9 პირის შესახებ წერს და საქართველოს გენერალურ პროკურორს ყველა დაკავებულის გათავისუფლების მოხოვნით მიმართავს.
ვრცელ წერილში, რომელიც საერთაშორისო ორგანიზაციამ საქართველოს გენერალურ პროკურორს უკვე გაუგზავნა, ნათქვამია, რომ ანდრო ჭიჭინაძის და მასთან ერთად დაკავებულების სასამართლო პროცესები დარღვევებით მიმდინარეობს.
ასევე amnesty international გამოთქვამს საფუძვლიან ვარაუდს, რომ საქმე პოლიტიკურად მოტივირებულია.
ანდრო ჭიჭინაძის და მასთან ერთად დაკავებული 10 პირის პატიმრობა უნდა გადაიხედოს და მათ უნდა უზრუნველყონ სამართლიანი სასამართლო პროცესი ან დაუყოვნებლივ გაათავისუფლონ. იმოქმედეთ – წერია ორგანიზაციის მიერ გენერალური პროკურორის მიმართ გაგზავნილ წერილში.
ძვირფასო გენერალურო პროკურორო,
შეშფოთებული ვარ სისხლის სამართლის სისტემის ბოროტად გამოყენებით „ჯგუფური ძალადობის“ საქმეში
ქართველი მსახიობის ანდრო ჭიჭინაძის და კიდევ 10 მომიტინგეს წინააღმდეგ, რომლებიც დაკავების შემდეგ 2024 წლის დეკემბერში, თბილისში გამართული პროევროპული საპროტესტო აქციების დროს იმყოფებიან პატიმრობაში. ანდრო ჭიჭინაძეს არ მიუღია სამართლიანი წინასწარი პატიმრობის შესახებ მოსმენა, ისევე როგორც სხვებს, მათი არგუმენტების სათანადო განხილვის გარეშე, გირაოს გადახდაზე უარის თქმამდე.
ანდრო ჭიჭინაძეს და მასთან ერთად დაკავებულ 10 პირს ბრალი ედებათ „ჯგუფურ ძალადობაში“. მიუხედავად ამისა, მათ, როგორც ჯგუფს, არაფერი აკავშირებს, დაკავების დროს არ არსებობს ორგანიზებული ან კოორდინირებული ძალადობის მტკიცებულება (უფრო სწორად, ეს არის ცალკეული ინციდენტები, რომლებიც პოლიციის მიერ უკანონო ძალის გამოყენებით არის გამოწვეული) და პროკურატურამ ვერ შეძლო ამ დანაშაულის ძირითადი ელემენტების დადგენა, როგორც ეს განსაზღვრულია საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 225-ე მუხლით.
ანდრო ჭიჭინაძის წინააღმდეგ მთავარი მტკიცებულებაა ვიდეოჩანაწერი, რომელიც, როგორც ჩანს, ასახავს, თუ როგორ ისვრის ჯოხს საპროტესტო აქციის დროს. პოლიციამ ვერ შეძლო იმის ჩვენება, თუ სად დაეცა საგანი და რა ზიანი მიაყენა, თუ საერთოდ მიაყენა. იგივე ვიდეო და კიდევ რამდენიმე სხვა, რომელიც გადამოწმებულია AMNESTY INTERNATIONAL-ის მიერ, აჩვენებს, თუ როგორ არღვევს პოლიცია მომიტინგეებს უფლებებს და აყენებს სიტყვიერ შეურაცხყოფას.
ანდრო ჭიჭინაძის მიმდინარე სასამართლო სხდომა დაირღვა სამართლიანი სასამართლოს სერიოზული დარღვევებით, მათ შორის სახელმწიფოს მიერ დანიშნული ადვოკატების დანიშვნით მისი თანხმობის გარეშე, დაცვის მხარისთვის მომზადებისთვის საკმარისი დროის ჩამორთმევით და სასამართლო დარბაზიდან მისი ზოგიერთი თანაბრალდებულის თვითნებურად გაძევებით სასამართლო პროცესის დროს. იგივე მოხდა მასთან ერთად დაკავებული 10 პირის მიმართაც. სასამართლომ უდავოდ მიიღო პოლიციელების ჩვენებები, მათ შორის იმ ოფიცრის, რომელმაც შეცდომით თანაბრალდებული, რომელიც იმ დროს სასამართლო დარბაზშიც კი არ იმყოფებოდა, ერთ-ერთ დამნაშავედ ამოიცნო.
ამასობაში, მაღალჩინოსნებმა საჯაროდ ანდრო ჭიჭინაძე და სხვები დამნაშავეებად მოიხსენიეს, რითაც დაარღვიეს მათი უდანაშაულობის პრეზუმფცია. ამავდროულად, სასამართლომ არ გამოიძია ზოგიერთი თანაბრალდებულის მიერ წამოყენებული სასტიკი, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობის შესახებ სანდო ბრალდებები.
საქართველოში გამოხატვის თავისუფლებისა და მშვიდობიანი შეკრების უფლებების მიმდინარე, სასტიკი რეპრესიების კონტექსტში, მათ შორის პოლიციის მიერ უკანონო ძალის ფართოდ გამოყენება, თვითნებური დაკავება, წამება და სხვა არასათანადო მოპყრობა, ასევე უსამართლო სასამართლო პროცესი, ანდრო ჭიჭინაძისა და მისი ათი თანაბრალდებულის დაკავება და სასამართლო პროცესი, როგორც ჩანს, მიზნად ისახავს ყველა მომიტინგეზე შემაძრწუნებელი ეფექტის შექმნას.
ამიტომ, მოგიწოდებთ, დაუყოვნებლივ მიიღოთ ზომები ანდრო ჭიჭინაძისა და 10 თანაბრალდებულის დაკავების კანონიერების გადასახედად და უზრუნველყოთ მათი სამართლიანი ხელახალი სასამართლო პროცესი ან დაუყოვნებლივ გაათავისუფლოთ ისინი. ასევე მოვითხოვ პოლიციის მიერ მომიტინგეების მიმართ ადამიანის უფლებების დარღვევის ყველა დაფიქსირებული ფაქტის სწრაფ და ეფექტურ გამოძიებას, მათ შორის წამებისა და სხვა არასათანადო მოპყრობის ბრალდებებს. ასევე მოვითხოვ დაუყოვნებლივ შეწყდეს საქართველოს კრიმინალური სისტემის ბოროტად გამოყენება მშვიდობიანი პროტესტისა და სხვა განსხვავებული აზრის ჩასახშობად.
მსახიობი ანდრო ჭიჭინაძე საქართველოში ცნობილი საზოგადო მოღვაწეა, მთავრობის ღია კრიტიკოსი და 2024 წლის ნოემბერ-დეკემბერში პროევროპული საპროტესტო აქციების მონაწილე. მასთან ერთად არის კიდევ ერთი დაკავებული, კომიკოსი ონისე ცხადაძე. ადამიანის უფლებების დარღვევის გარდა, მათ შორის სამართლიანი სასამართლო პროცესის დარღვევის, რომელიც 11 თანაბრალდებულმა განიცადა, ანდრო ჭიჭინაძე და ონისე ცხადაძე, როგორც ჩანს, საჯარო თავდასხმების სამიზნეები გახდნენ.
ბრალდების მხარემ 11 თანაბრალდებულს ბრალი წაუყენა პოლიციის წინააღმდეგ „ჯგუფურ ძალადობაში“, რაც „მძიმე დანაშაულია“ საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 225-ე მუხლით გათვალისწინებული ჯარიმით, რაც 10 წლამდე თავისუფლების აღკვეთას ითვალისწინებს (ორგანიზატორებისთვის, ხოლო მონაწილეებისთვის – რვა წლამდე).
თუმცა, პროკურატურამ ვერ დაამტკიცა, რომ მათ ბრალდებული ქმედებები (პოლიციისკენ „საგნების“ სროლა) წინასწარ იყო დაგეგმილი, კოორდინირებული ან უფრო ფართო გეგმასთან დაკავშირებული – ეს დანაშაულის სამართლებრივი განმარტების ძირითადი ელემენტებია.
არ არსებობს მტკიცებულება, რომ შესაბამისმა ქმედებებმა რაიმე ზიანი ან ზიანი გამოიწვია. უფრო მეტიც, სასამართლო პროცესზე ბრალდების მხარის მოწმეებმა”, – წერს წერილში AMNESTY INTERNATIONAL.