აფხაზეთის დე ფაქტო რესპუბლიკის საბაჟო სამსახურის მონაცემებით, 1 აგვისტოდან დღემდე აფხაზეთიდან დღემდე რუსეთში 66 ტონა თხილის ექსპორტი განხორციელდა, 177 ტონა – დანარჩენ საქართველოში. ფსოუსს საზღვარზე გადატანილი თხილისს საექსპორტო საბაჟო გადასახადმა 732 ათასი რუბლი შეადგინა, ენგურის ხიდზე – 1 მილიონ 952 ათასი რუბლი. – წერს სააგენტო ,,აფსნი რუ''.
ამავე სამსახურის მონაცემებით, 1 კგ დაურჩეველი თხილის ფასი სოხუმის ბაზარზე 60 რუბლია, ამიტომ გალსა და სხვა რაიონებში მცხოვრები გლეხები იძულებული არიან თხილი ადგილზე შემსყიდველებს 20-25 რუბლად ჩააბარონ , ამ უკანასკნელთ თხილი ენგურზე გადააქვთ და ზუგდიდის დამამზადებელ პუნქტებს აბარებნენ , აქ მათ კილოგრამში 110-115 რუბლს უხდიან. ამის შემდეგ ქართველი მეწარმეები აფხაზური თხილის რეალიზაციას გაცილებით მაღალ ფასებში ახდენენ, როგორც საქართველოში, ისე მის საზღვრებს გარეთაც, მათ შორის რუსეთშიც.- ნათქვამია აფსნი რუ-ს ინფორმაციაში.
ასე რომ, აფხაზეთის თხილი პირდაპირ არის მიბმული დანარჩენ საქართველოში არსებულ თხილის დამამზადებელ პუნქტებზე და ქართველ ექსპორტიორებზე და დე ფაქტო ხელისუფლების მცდელობა გადასახადების დაწევით წაეხალისებინა მოსახლეობა თხილის რუსეთში გატანისათვის, ჩაიშალა – გადასახადის დაწევამ ვერ შეცვალა სიტუაცია იმ მხრივ, რომ გლეხები და შემსყიდველები თხილის ფსოუზე გადატანას კვლავ ენგურზე გადატანას არჩევენ. თვით ეს ოდიოზური ხელისუფლებაც კი ვერ აწესებს ორმაგ სტანდარტებს და ვერ ამცირებს გადასახადს ფსოუზე ისე, რომ არ შეცვალოს იგი ენგურზეც.
2012 წლიდან ოკუპირებული აფხაზეთის დე-ფაქტო ხელისუფლება თითქმის ყოველი სეზონისათვის ცვლის ა საექსპორტო გადასახადებს აფხაზეთში დამზადებულ ყველა პროდუტზე, მათ შორის თხილზეც, – 2016 წელს მან მნიშვნელოვნად შეამცირა გადასახადი თხილზე – დაურჩეველზე – და- 10 რუბლამდე (რომელიც ადრე 25 რუბლს შეადგენდა ) და დარჩეულ ნაგულზე – 15 რუბლამდე ( რაც დრე 35 რუბლი იყო) – ამ გადაწყვეტილებით ხელისუფლება თხილის გატანის გაზრდას და შესაბამისად საკუთარი საბიუჯეტო სახსრების მატებას გეგმავდა, კერძოდ, 250 – 300 მილიონი რუბლის შემოსვლას, მაგრამ პროგნოზები არგამართლდა- 2016 წელს ბიუჯეტში თხილის ექსპორტიდან შემოუსლმა თანხებმა მხოლოდ 70 მილიონი რუბლი შეადგინა, რამაც ბიუჯეტის სეკვესტრირების აუცილებლობა წარმოშვა.
გადასახადის დაწევისგან მოსალოდნელი შედეგის ასეთი შემცირება, გასაღების ბაზრის მიმართ გლეხების განწყობებთან ერთად, თხილის პლანტაციებს მოდებული აზიური ფარვანასა და სხვა დაავადებების მიერ მოსავლის განადგურებამ გამოიწვია.
აფხაზეთის ხელისუფლება შეშფოთებულია – თხილი წლების მანძილზე იყო საბიუჯეტო შემოსავლების ზრდისა და საარსებო სახსრების უმნიშვნელოვანესი, თუ ერთადერთი არა, წყარო მოსახლეობითვის, განსაკუთრებით, აღმოსავლეთ რაიონებში.
აღსანიშნავია, რომ, გაეროს მონაცემებით, აფხაზეთში თხილის წარმოებით იორჩენს თავს დაახლოებით 10 ათასი ადამიანი. აქ გაშენებული თხილის ნარგავების საერთო რაოდენობა 5 მილიონ ძირს შეადგენს.
.