გუშინ ოკუპირებული აფხაზეთის შს სამინისტროს ოფიციალურ გვერდზე განთავსდა ინფორმაცია, რა მდგომარეობაშია დღეს უკვე აჭანდარის განძად წოდებული არტეფაქტები, რომელიც გუდაუთელმა გლეხმა რუსლან ჩხაპელიამ იანვრის დამლევს იპოვა თავის საკარმიდამო ნაკვეთზე.
როგორც დე – ფაქტო შსს მინისტრი გარი არშბა აცხადებს, მთელი ამ ხნის მანძილზე მიმდინარეობდა ნაპოვნის მეცნიერული შესწავლა და დადგენილია, რომ სამარხი თარიღდება მე – 5 -ე საუკუნით ჩვენს წელთაღრიცხვამდე.
არქეოლოგების დასკვნით, სამარხში ნაპოვნი არტექფაქტები წარმოადგენს ყველაზე მდიდარ საგანძურს, რომელიც კი ოდესმე აღმოჩენილა შავი ზღვის სამხრეთ სანაპიროზე. მასში შედის მეომრის სპილენძის მუზარადი და ისრისა და შუბის ბუნიკები, რომელიც უძველესი საბრძოლო ხელოვნების ნიმუშია, დიდი ოსტატობით ნაძერწი და ნაჭედი საყოფაცხოვრებო ნივთები, მაგრამ განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია სხვადასხვა ძვირფასი სამკაული, რომელთა ნაწილი, როგორც დასტურდება, სამარხში დაკრძალულ წარჩინებულ მეომარს ეკუთვნის , ნაწილი კი ქალს, სავარაუდოდ, მის მეუღლეს, და წარმოადგენს ადგილობრივი კულტურის ნიმუშს.
მნიშვნელოვანია, რომ ოფიციალურ ინფორმაციაში აღიარებულია, რომ ისტორიკოსების დასკვნით, სამარხი კოლხი მეომრისაა.თუმცა, რა თქმა უნდა არაფერია ნათქვამი იმაზე, ვინ არიან ეს კოლხები, რომელთა მემკვიდრეები დღეს მშობლიური მიწიდან მასობრივად არიან გამოძევებული
რაც შეეხება საგანძურს, მისი ნაწილი აფხაზეთის სახელმწიფო მუზეუმის ექსპოზიციაშია წარმოდგენილი.
. 