მთავარისიახლეებისაზოგადოებათედო უთურგაიძე: ,,ქართული, ზანური და სვანური, რა თქმა უნდა, ენებია– ქართველური...

თედო უთურგაიძე: ,,ქართული, ზანური და სვანური, რა თქმა უნდა, ენებია– ქართველური ენები.”

Published on

91 წლის ასაკში გარდაიცვალა ცნობილი ენათმეცნიერი თედო უთურგაიძე,  რომელმაც დიდი დიდი წვლილი შეიტანა  ქართველური ენების, მათ შორის მეგრული ენის მეცნიერული შესწავლის საქმეში.
 
ამ საკითხში მას ეჭირა პოზიცია , რომლის თანახმად, ,,თუ ისტორიულ–შედარებითი მეთოდით შემუშავებული ენათა ოჯახების თეორია (წინარე ენა თავის დიალექტებით და ამ დიალექტთა ცალკე ენებად ჩამოყალიბება,რაც მტკიცდება ბგერათა შესატყვისობითა და ურთიერთგაგებინების მოშლით) უარვყავით, აბსურდამდე მივალთ : დღემდე არსებული ინდოევროპული ენები ისევ დიალექტებად უნდა მივიჩნიოთ. რა თქმა უნდა, ქართული, ზანური და სვანური ენებია– ქართველური ენები."
 
  თედო უთურგაული იყო   200-ზე მეტი სამეცნიერო ნაშრომისა და 9 მონოგრაფიის ავტორი, მათ შორისაა: “ქართული ენის ფონემატიკური სტრუქტურა”(1976), “ქართული ენის შესწავლის ისტორია”(1999), “გრამატიკული კატეგორიებისა და მათი ურთიერთმიმართებისათვის ქართულ ზმნაში”(2002), “ქართული ენის დონეთა ძირითადი მახასიათებლებისა და მათი ურთიერთზემოქმედების შედეგთათვის გლობალურ სისტემაში”(2009).
 
იგი დაჯილდოებული იყო  ივანე ჯავახიშვილის სახელობის მედლით,   ღირსების ორდენით,   არნოლდ ჩიქობავას სახელობის პრემიით. 
 
თედო უთურგაიძე თელავის რაიონის სოფელ ქვემო ალვანში დაიბადა. 1950 წელს დაამთავრა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი .
1953–1961 წწ. მუშაობდა გორის პედაგოგიურ ინსტიტუტში;
1961 წლიდან იყო საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის, ენათმეცნიერების ინსტიტუტისა და 1989 წლიდან თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის თანამშრომელი,  

პროფესორი, ფილოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი, გელათის მეცნიერებათა აკადემიის წევრი .
 

სიახლეები

„ექსპერტიზის დასკვნის თანახმად, მზია ამაღლობელის ტელეფონში გამოძიებისათვის საინტერესო ინფორმაცია არ მოიძებნა

„ექსპერტიზის დასკვნის თანახმად, მზია ამაღლობელის ტელეფონში გამოძიებისათვის საინტერესო ინფორმაცია არ მოიძებნა. ტელეფონში დიფ სთეიტი...

რუსეთის მასიური საჰაერო იერიშის შედეგად, კიევში აზერბაიჯანის საელჩოს შენობა დაზიანდა – ზელენსკი

გასულ ღამეს, რუსეთის მასიური საჰაერო იერიშის შედეგად, კიევში აზერბაიჯანის საელჩოს შენობა დაზიანდა. ამის შესახებ უკრაინის...

ეუთო/ოდირი ოცნებას გამოხატვის თავისუფლების შემზღუდველი კანონების გაუქმებისკენ მოუწოდებს

ეუთო/ოდირი ოცნებას გამოხატვის თავისუფლების შემზღუდველი კანონების გაუქმებისკენ მოუწოდებს. 12 ნოემბრით დათარიღებულ ანგარიშში ეუთო/ოდირი წერს, რომ...

ბალდის მცველები სოფლის მეურნეობის სამინისტროში არ შეუშვეს

ბალდის მცველების პროტესტი გრძელდება - ისინი სოფლის მეურნეობის სამინსიტროსტან არიან შეკრებილნი და მინისტრთან შეხვედრას...